Rozdział 2



Badania naukowe i eksperymenty biomedyczne



Art. 42

Eksperymenty biomedyczne na ludziach mogą być przeprowadzane przez lekarzy, o ile służą poprawie zdrowia pacjenta biorącego udział w doświadczeniu lub wnoszą istotne dane, poszerzające zakres wiedzy i umiejętności lekarskich. Lekarz przeprowadzający eksperyment kliniczny powinien być przeświadczony, iż spodziewane korzyści dla pacjenta przeważają w sposób istotny nad nieuniknionym ryzykiem.

„Przykład idzie zawsze z góry. Zauważyłem, że w tych oddziałach szpitalnych, gdzie ordynatorzy obchodzą się delikatnie i po ludzku z chorymi, niższa służba szpitalna (felczerzy i posługacze) podobnie traktują chorych; przeciwnie, opryskliwość i szorstkość ordynatorów sprowadza złe traktowanie chorych przez służbę”.
W. Biegański
Art. 43

Osoba poddana eksperymentowi biomedycznemu musi wyrazić zgodę na udział w eksperymencie oraz musi być uprzednio wyczerpująco poinformowana o wszystkich aspektach doświadczenia, które mogą go dotyczyć, także o prawie do odstąpienia w każdym czasie od udziału w eksperymencie.

Osoba wyrażająca zgodę na udział w eksperymencie nie może czynić tego pod wpływem zależności od lekarza czy pozostając pod jakąkolwiek presją.

„Skąd lekarz ma dziś czerpać ideały etyczne? Jako uczeń medycyny widzi w klinikach i szpitalach tylko bałwochwalczą cześć dla wiedzy, erudycji i ciekawych przypadków; jako lekarz spotyka w praktyce bezwzględną gonitwę za groszem, zawiść i walkę o byt. Wśród takich warunków nawet najgorętsza dusza wystygnąć musi”.
W. Biegański
Art. 44

W przypadkach pacjentów niezdolnych do podjęcia świadomej decyzji i wyrażania woli, zgoda powinna być udzielana na piśmie przez przedstawiciela ustawowego.

W przypadkach osób małoletnich, o ile są do tego zdolne, winno się poza zgodą przedstawiciela ustawowego uzyskać także ich zgodę na udział w eksperymencie biomedycznym.

„Chwastem wyrastającym na niwie współczesnej zagranicznej medycyny jest egoizm i zatracenie ideałów etycznych. Przesadziliśmy ten chwast z zagranicy, sądząc, że to pożyteczna roślina. Wypleńmy go więc wzorem czystości obyczajów, poświęcenia dla dobra bliźnich”.
W. Biegański
Art. 45

Eksperymenty biomedyczne o charakterze badawczym muszą być przeprowadzone zgodnie z zasadami badań naukowych. Winny być poprzedzone studiami nad wynikami doświadczeń w danej dziedzinie wykonanymi in vitro lub in vivo na zwierzętach.

Zwierzęta należy odpowiednio traktować, zabezpieczając je, w miarę możliwości, przed cierpieniem.

Art. 46

Projekt każdego eksperymentu na człowieku powinien być jasno określony i przedłożony do oceny niezależnej komisji etycznej w celu uzyskania j ej zgody.

Art. 47

Eksperyment biomedyczny na człowieku może być przeprowadzony wyłącznie pod nadzorem doświadczonego lekarza.

Art. 48

Wszelkie odkrycia i spostrzeżenia związane z wykonywaniem zawodu lekarz winien publikować przede wszystkim w prasie medycznej.

Art. 49

Należy ściśle przestrzegać praw autorskich w publikacjach naukowych. Dopisywanie swojego nazwiska do prac zespołów, w których się nie uczestniczyło, lub pomijanie nazwisk osób, które brały w nich udział, jest naruszeniem zasad etyki.

Art. 50

Wyniki badań przeprowadzonych niezgodnie z zasadami etyki nie powinny być publikowane.

Art. 51

Wskazane jest uzyskanie zgody pacjenta lub jego opiekuna prawnego na udział w demonstracjach naukowych i dydaktycznych.

Należy starać się o zachowanie anonimowości osoby demonstrowanej.

Zagadnienia te omawiane są wyczerpująco i nie wymagaj ą szerszego komentarza. Lekarze przeprowadzający badania na ludziach znają warunki, w jakich te badania mogą być przeprowadzone. Gdyby ktoś miał wątpliwości, to po zgłoszeniu projektu badań do Komisji Etycznej, która działa przy każdej akademii medycznej lub instytucie naukowym, otrzyma szczegółowe wyjaśnienia. Istnieje obowiązek zgłaszania tematów badań do tych komisji. Bez akceptacji komisji żadne pismo nie wydrukuje pracy naukowej.







poprzednia strona | początek strony | następna strona